Şu sıralar bir çok arkadaşımdan ve öğrencimden (hatta tanımadıklarımdan bile) temelde aynı olan sorunu yaşadıklarını duyuyorum. Onlara elimden geldiğince bu durumu kolay atlatabilmelerine destek verici bilgileri telefondan ve online görüşmeler yaparak hap kıvamında paylaşmaya çalışıyorum.
Nedir bu sorunlar?
Örneğin geçmeyen baş ağrıları, kronik yorgunluk, yoğun kaygı, yutkunma güçlüğü, bayılma, anksiyete, diş sıkmalar, rahat uyku uyuyamama, panik atak, nefes darlığı, bağırsaklarda olağan dışı hareketlenmeler ve buna benzer bir çok sendrom.
Neden bana soruyorlar? Çünkü bir çoğu benim bu konulara olan ilgimi, merakımı ve Yoga terapinin bu alanlarda ciddi anlamda destekleyici pozitif etkisi olduğunu bildikleri için…
Şimdi konuya geri dönelim, hem online devam ettiğim özel derslerim için hem de bu gibi konuları merak edenler için araştırma notlarımı VAGUS siniri üzerine derledim.
Hafızanızı azıcık zorladığınızda veya belki yakın dönemde de yaşamışsınızdır, Hatırlayın bir görüşmeye gittiğinizde, bir sınava gireceğinizde (veya tam da o esnada) ya da bir sunum yapacağınızda genelde o anlarda başınız döner. Hatta şimdilerde corona ile ilgili her türlü yazı, video ve ses paylaşımını dinlerken, dinledikten sonra, biraz mide bulantısı hissedebilirsiniz veya kalp atışlarınız, hatta nefes alışlarınız bile hissedilir derecede düzensizleşebilir. İşte burada beyinle bu iletişimi sağlayan baş rollerden birinin VAGUS SİNİRİNE ait olduğunu hiç unutmadan bilmenizi isterim.
VAGUS SİNİRİNİ KISACA TANIYALIM
“Vagus, 10. kranial sinirdir ve iki yönde doğru ilerler. Bir dalı yukarı doğru yönelir yani yüzünüzün sinirleri (gözler, kulaklar), boyun ve boğaza bağlanır. Diğer dalı ise, kalp atışı, akciğer fonksiyonu, diyafram, sindirim, üreme organları ve eliminasyon yolunda her şeyin işlevini yönlendirerek beyninizden vücudunuzun ortasına doğru aşağı doğru seyahat eder.
Vagus siniri en uzun kranial sinirimiz ve parasempatik (dinlenme ve sindirim) sinir sistemimizi etkilyen en önemli sinirlerden biridir. Dolayısı ile fiziksel, duygusal ve zihinsel sağlığımızda önemli bir rol oynar.
Bedensel fonksiyonlarımızın çoğunda hayati bir rol oynamanın yanı sıra, vagus siniri çalışmaları da bağırsak-beyin bağlantısının biyolojik olarak kök saldığını gösteriyor. Başka bir deyişle, hissetme şeklimiz ve ne düşündüğümüz bağırsaklarımızı doğrudan etkilediği.. Yani büyük bir hata yaptıktan sonra, endişeye kapıldığınızda vb. kalbinizde, nefesinizde, başınızda veya midenizde gerçekleşen garip şeyler hissedebilirsiniz.. Ancak bunu etkileyebilecek olan sadece zihniniz değildir. İlginç bir şekilde, vagus siniri her iki yönde de çalışır, yani bağırsaklarımızın sağlığının da zihinsel ve duygusal durumumuzu doğrudan etkileyebileceği anlamına gelir. Bu nedenle, örneğin kaygı veya depresyonla çalışıyorsanız, doktorunuz rafine şekerleri veya enflamatuar gıdaları bırakmanızı önerebilir. Güçlü ve sağlıklı bir bağırsak mikrobiyatasını korumak, zihinsel ve duygusal sağlığımız dahil olmak üzere fiziksel ve enerjisel bedenin birçok alanında önemli rol oynar.
PEKİ VAGUS SİNİR FONKSİYONU DOĞRU ÇALIŞMIYORSA
Sağlığımızla ilgili bu kadar önemli rol oynayan vagus siniri düzenli çalışmadığında; O zaman anksiyete, panik atak, öfke veya sinirlilik, uykusuzluk, metabolik sorunlar, kronik baş ve boyun ağrıları, düşük bağışıklık sistemi, kalp ritim bozukluğu, yüksek kan basıncı, nefes almada güçlük, odak kaybı, İrredible Bağırsak Sendromu (IBS) ve depresyon gibi zihinsel ve bir takım sağlık sorunları vagus siniri ile ilişkilidir.
DÜZENLİ ÇALIŞMASI İÇİN NELER YAPILABİLİR?
İyi haber şu ki, vagus sinirimizi güçlendirmek ve tonlamak üzerine, dışarıdan yardım almadan kendi kendimize dengede olmasını sağlayabiliriz. Yani (Şiddetli vakaların dışında) vagus sinirini uyarmak için basit egzersizleri kullanarak kendimiz de tonlayabiliriz. Bu egzersizler, akut durumları desteklemenin yanı sıra, kalp atış hızınızı yavaşlatmanıza, stresi serbest bırakmanıza ve vücudunuzu genel olarak daha sakin bir duruma sokmanıza yardımcı olabilir.
Mesela, uzun uzun gargara yapmak, şarkı söylemek (yüksek sesle, lütfen!), bedeninin bir takım bölgelerine el parmak uçlarıyla uzun süreli tıklatmak (yani eft’deki gibi minik vuruşlar yapmak), Yoga yapmak (çok etkili) ve yüksek sesle mantra (anlamını bilmediğiniz mantraları söylemeyin lütfen, öyle olacaksa kendi anlamsız kelimelerinizi üretip söyleyebilirsiniz ). Ve bir sonraki paylaşımımda (yarın paylaşacağım) size iyi gelecek bir Nefes Çalışması Meditasyonu, vagus sinirin her iki dalını desteklemek için çok yardımcı olacak. Bir de koku duyusu vagus Sinirini uyarır, bu durumda sevdiğiniz uçucu yağ karışımlarını da kullanabilirsiniz.
Ayrıca, Vagus sinirinin sağlığı ve uyarılması açısından insanı insan yapan temel aksiyonlar olan ağlamak ve gülmek de yaşamsal öneme sahiptir. Bazen nedensiz bir tebessüm bir çok sorunu halledebilir. Ancak, nasıl gülelim kardeşim bu koşullarda diyorsanız, sadece gülümsemeyi hayal etmek dahi başlangıç için bir adım olabilir. Aklınızda bulunsun.
Aslı Aral
